In een vorige artikel hebben we het in het kort gehad over sport en beweging. ‘Gezond sporten’ is echter een topic waar we met gemak een hele boek over zouden kunnen schrijven. Dat ga ik hier echter niet doen daar we met velen de aandachtspanne van een goudvis bezitten.
Alhoewel de etymologie zegt dat de woord SPORT afkomstig is van het oud Frans en het vermaak en recreatie betekent leunt dit niet aan bij de volle betekenis van het woord zelf. Sport is altijd een ernstige zaak geweest en het vindt zijn roots terug in de Griekse oudheid.
De machtige adel beoefende destijds verschillende sporten uit om naam en faam te verkrijgen die dan uiteindelijk leidde tot meer macht. Later werd het gewone volk ook toegelaten tot sport, om de mogelijkheid te creëren de soldaten te trainen en klaar te stomen voor een oorlog.
LICHAAM EN GEEST
Er was wel een cruciale verschil met het sporten van dezer dagen. De oude Grieken stelden lichaam en geest gelijk in belang en vonden dat de één niet kon zonder de ander. Dit betekent volgens de veronderstelling in de klassieke volksmond niet dat als je lichamelijk gezond bent dit automatisch betekent dat je geestelijk ook op en top bent. Ik ken er velen waarvan er een hoek af is, als er al zelfs ooit hoeken aan gehangen hebben…
Neen dit betekent dat we onze geest en daarmee bedoeld onze verstand en kennis ook dienen bij te schaven. Maar net nu en dat in notabene de informatie explosie van onze tijdperk beoefenen velen sport uit alszijnde infanterie soldaten uit de Griekse oudheid. Verstand is ver te zoeken in het gewone leven maar ook nergens te vinden in de sport dat ze beoefenen.
Iedereen sport gelijk een bezetene zonder echt te weten wat ze in godsnaam aan het doen zijn en of ze effectief gezond bezig zijn.
INSTA-PERFECT
Een populaire dipshit (non binair bedoeld) komt met een programma af waar dan massa’s geld mee verdiend wordt. Dit allemaal ondersteund door de bronzen torso en sixpack en voila de schapen zijn verloren. Oog masturbatie alom. We kunnen hier gerust de volgende vraag stellen… Sporten we eigenlijk nog om gezond te zijn of sporten we om er zo neukbaar mogelijk uit te zien?
Niet dat ze dat dan doen hoor, de helft krijgt hem niet omhoog door allerhande producten in het lijf en de andere helft heeft schrik dat de implantaten zouden springen met een mascara waterval tot gevolg…
Laat ik hier wel een cruciale verschil maken met atleten die er hun boterham en leven mee verdienen en of er gepassioneerd door zijn. Die mensen leven voor de sport en ondanks dat we allen geilen op de resultaten die ze behalen onder de spotlights beseffen we met z’n allen niet goed dat die mensen ondersteund worden door professionals.
De trainingen zijn doelbewust en berekend waar je nooit veel van gaat zien. Als je het ziet is het een marketing strategie… Go hard or go home, no pain no gain zijn termen waarbij net die mensen vaak de wenkbrauwen van fronsen…een beroeps sporter of gepassioneerde sporter zal zich praktisch nooit in het rood werken, tenzij het om een wedstrijd gaat.
Want dat is absoluut niet gezond…verre van. Neen die mensen spreek ik niet aan, mijn doel is de “serieuze” recreanten aan te spreken.
DE VIER PIJLERS
Waar draait het dan wel om? Om op een gezonde manier bezig te zijn dient sport een ontspannende inspanning te blijven. Vier belangrijke punten hierbij zijn :
- Variatie
- Functionaliteit
- Cardiovasculaire gezondheid
- Hormonale huishouding en CNS
Ik hoor er al een aantal steigeren dat ik voeding niet aankaart. Ja dat klopt, de juiste ondersteunende voeding is ook van cruciaal belang maar dat is voor een andere topic en voor de “serieuze” recreant bestaat er een grotere grijze zone dan je zou denken of dan ze willen dat je denkt.
1.Variatie
Wat ben je met 200kg squat benen als je niet deftig in en uit je auto kan stappen?
Wat ben je met 200km fietsbenen als je met moeite je partner kan opheffen?
De één heeft uithouding en de andere kracht. Maar geen enkele heeft een complete(re) arsenaal. Variatie is binnen de sport dat je bezigt van groot belang. Zet niet alles op kracht of uithouding maar voeg daar van beiden aan toe. Wat ook zeker niet mag ontbreken in variatie is flexibiliteit. Hoe soepeler je lichaam en spieren blijven hoe gezonder je algehele staat van lichaam en spieren zal zijn.
Variatie is zelfs belangrijk al dan niet belangrijker als men gewoon voor de fun sport. Combinatie tussen kracht, uithouding en flexibiliteit kan zich bv uiten in powerliften combineren met regelmatig eens potje te basketballen of squashen en al dan niet dagelijks te stretchen… Mijn ziens zou stretchen zelfs een actieve dagelijkse bezigheid moeten zijn maar daar kom ik later op terug.
Een gezonde lichaam is een lichaam die allround is.
2.Funtionaliteit
Wat ben je met 200 kg squats als je de reserve wiel van je auto niet deftig kan vervangen?
Wat ben je met 200km fietsbenen als je moeite hebt om je kind van 4 jaar uit de auto te tillen en ze naar boven naar haar bed te brengen. Hier kan je eveneens allerlei scenario’s zelf invullen als je het plaatje snapt.
Sport is gezondheid en gezond zijn is functioneel zijn in de dingen dat je doet, met de dingen dat je doet. Het moet functioneel blijven en een meerwaarde zijn voor je dagelijkse leven. Als je dagelijkse leven negatief beïnvloed wordt door je ‘sport’…denk nog eens na hoe gezond het is.
3.Hartslag
Een goede en let op wat ik zeg: een GOEDE sporter heeft een comfortabele en gezonde hartslag in verschillende scenario’s van het dagelijkse leven. Als je het gras moet afrijden en je hartslag klopt net alsof het elke moment uit je keel kan springen kan ik met zekerheid zeggen dat wat je doet om gezond te zijn niet zo gezond is.
Een gezonde manier van sporten zij het kracht training of cardiovasculaire training of liever de combinatie van alles heeft een positieve invloed op je hart. Zo niet zou ik het toch eens herbekijken. Hartslag indicaties zijn wijdverspreid op het internet. Bekijk eens gerust wat voor jou leeftijd en fysieke toestand is en hou daar rekening mee tijdens je sport.
Voor cardiovasculaire training vind ik het volgende een goede indicatie: als je 80% van de tijd met gemak enkel door je neus kan blijven ademen ben je goed bezig. Voor kracht training net hetzelfde. Powerlifters nemen soms wel 10min pauze tussen sets om hun hart weer de rust te gunnen dat het verdient.. .
Hoe meer je je hart onnodig belast hoe groter je hartspier zal worden en z’n slagkracht verminderen… Mijn hart slaat nu nog maar op 65% van zijn capaciteit… Ja inderdaad, ik spreek uit ervaring.
Een goede indicatie of je gezond sport is ook je rust hartslag. Wanneer je hartslag in de ochtend bij het ontwaken nog voor je opstaat uit bed hetzelfde is met je rust of sportdagen ben je heel goed bezig. Zo niet, is het een indicatie dat je aan rust toe bent.
4.Hormonen
Voor de wetenschappelijk onderbouwde uitleg met bijpassende medische termen, gelieve andere sites te bezoeken. Ik hou het liever begrijpbaar en in ‘menschentaal’. Hormonen komt eigenlijk op het volgende neer: Je centrale zenuwstelsel waar tal van neurotransmitters deel van uitmaken zoals endorfine, dopamine, Gaba, serotonine, etc.
Je moet ze maar eens opzoeken. Teveel sporten en of teveel verkeerd sporten heeft per direct effect op je hormonale huishouding. Je gemoed, lichaamsgewicht, slaap, libido en tal van belangrijke factors worden er door beïnvloed. In een negatieve spiraal kan dit consequenties hebben voor je dagelijkse leven, relatie, werk, etc.
Een evenwichtige en gezonde activiteit zal deze op een gezondere level brengen. Je dagelijkse leven zal een betere en aangenamere ervaring worden. Maar er is een valkuil. De sporters-high dat men vaak ervaart na een sportsessie al dan niet verkeerd uitgevoerd.
Endorfine is een hormoon dat tijdens fysieke inspanning wordt vrijgelaten om de inspanning ‘zo pijnloos’ te laten verlopen. Teveel ervan na een sessie is dat wat veel mensen noemen als zijnde ‘ik voel mij goed’.
Het probleem bevindt zich net hierin, Door het ervaarde gevoel denken menigen dat ze goed bezig zijn en hoe verkeerd hun activiteit ook is, zullen ze de volgende keer (on)bewust hetzelfde creëren. In zo’n scenario wordt sport een quick fix om je goed te voelen, net zoals een heroïne shot… Fly baby fly…
EVENWICHTIG SPORTEN
Het onevenwichtige dagelijkse leven wordt aan de kant geschoven om toch maar dat gelukkig gevoel te ervaren maar hoe dieper men in de rabbit-hole gaat, hoe onevenwichtiger een mens wordt. Dit gegeven is waar menig supplement en sport gerelateerde dorpsidioten vaak gebruik van maken om hun product zijnde hun training of supplementen in u huishouden te krijgen. De slogan is altijd hetzelfde : ‘go hard or go home’. Bij mij klinkt dat meestal als : ‘as hard as you go, as hard as I come…’
Elkeen van ons heeft wel een aantal activiteiten in het arsenaal dus eigen invulling is persoonlijk. Maar hoe steek je dan een evenwichtige sportactiviteit in elkaar? Je bekijkt op eigen niveau hoeveel tijd je er voor vrij kan maken rekening houdend met alle aspecten boven vermeld én je dagelijkse leven.
Dit verdeel je binnenin je sport of onder verschillende sporten onder functionaliteit en variatie. That’s it. Mijn bedoeling is niet om je kant en klare pasvormen aan te reiken maar om jou, zelf de invulling te laten doen. Trek eens op onderzoek uit en kijk eens verder dan de bomen.
STRECHEN
Stretchen voor flexibiliteit is wel een must en dat zou idealiter los van je activiteit mogen gebeuren. Ik denk wel dat elkeen van ons 10min kan vrijmaken om eens goed te stretchen. Hoe soepeler je spieren en gewrichten zijn hoe gezonder en gemakkelijker je dagdagelijkse leven ook zal aanvoelen. Je hoeft hier ook niet extreem in te gaan. The “sun salutions” reeks van het Yoga is hier een aanrader. Kort, basic, effectief en redelijk compleet.
Laat ik afsluiten met het volgende nadenkertje : Geen enkele extreme sport prestatie in je jongere jaren heeft een wederkerende positieve effect voor je latere leeftijd. Gezondheid is consistentie en frequentie met de juiste prikkels zonder over te prikkelen…
Peace ✌️