Onderstaande stoïcijnse oefeningen zijn geen een of andere spirituele mumbo-jumbo. Deze oefeningen zijn reeds door miljoenen mensen gebruikt omdat ze in het echte leven werken, en niet in een denkbeeldig ver land aan de rand een klif met een reeks bloesembomen en een waterval op de achtergrond.
De stoïcijnen zijn het contrast van bovenstaand idee. Toch is de stoïcijn even vredig als een boeddhist in zijn tempel. Deze oefeningen en meditaties zijn bedoeld voor de verkoper op de drukke marktplaats, de bokser in de ring, de coach naast het canvas, de dappere vrouw die wacht tot haar man terugkeert van oorlog en de beeldhouwer die bezig is in haar atelier.
Ze zijn praktisch en hebben geen apparatuur nodig met uitzondering van een functionerend brein. Al deze oefeningen bestaan al duizenden jaren en de reden dat ze vandaag de dag nog steeds van toepassing zijn, is omdat ze gebaseerd zijn op gemeenschappelijke ervaring en op gezond verstand.
HET STOÏCISME
Stoïcisme is een complexe maar pragmatische filosofie en niet alleen het ‘gevoelloos’-ethos dat de meesten stereotyperen. De belangrijkste principes zijn gericht op het vinden van geluk in jezelf in plaats van het najagen van externe en materiële validaties, controle over je emoties, je geest niet laten beheersen door destructieve emoties en te erkennen dat mensen één zijn met de natuur.
In de huidige cultuur van onmiddellijke bevredigingen en meedogenloos streven naar meer blinkende materiële dingen, is het geen wonder dat stoïcisme een heropleving in populariteit geniet.
STOÏCIJNSE OEFENINGEN #1: VROEGE OCHTEND REFLECTIE
Je moet ’s ochtends vroeg nadenken en reflecteren op je dag. Het is natuurlijk meer genuanceerd dan dat. Het gaat niet alleen om het plannen van wat je die dag gaat doen, het gaat erom hoe je kunt reageren op wat je gaat doen en ook wat anderen zullen doen. Onderstaande is de letterlijke vertaling van wat Marcus Aurelius voor zichzelf schreef in zijn een persoonlijke dagboek (Meditations), als voorbereiding op zijn dag.
“Begin elke dag door tegen jezelf te zeggen: vandaag zal ik te maken krijgen met inmenging, ondankbaarheid, onbeschaamdheid, ontrouw, slechte wil en egoïsme – allemaal vanwege de onwetendheid van de dader over wat goed of slecht is.”
Marcus Aurelius
Plan hoe u uw deugden wilt omarmen en uw ondeugden wilt vermijden. Kies een bepaald filosofisch voorschrift of een persoonlijke kracht die u wilt cultiveren en denk na over hoe je dit in de komende dag kunt integreren. Controleer mentaal hoe u omgaat met eventuele moeilijke situaties waarvan u weet dat ze zich kunnen voordoen.
Houd u met hand en tand vast aan de volgende regel: geef niet toe aan tegenspoed, vertrouw nooit op voorspoed en houd altijd goed nota van de gewoonte van het lot om zich te gedragen zoals het wilt, en haar te behandelen alsof ze werkelijk alles in haar macht zal doen, zoals het wenst te doen. Wat je al een tijdje verwachtte komt dan minder als een schok.
Seneca
Tip: Als je vroeg genoeg wakker wordt en tijd hebt, ga dan wandelen en geniet van de opkomende zon terwijl je mediteert over het ontwikkelen van jezelf als mens. Voer lichte oefeningen uit met uw eigen lichaamsgewicht. Denk na over uw eigen sterfelijkheid en hoe vluchtig tijd wel niet is.
STOÏCIJNSE OEFENINGEN #2: EEN UITZICHT VAN BOVEN
Deze oefening is bedoeld om u eraan te herinneren hoe klein u werkelijk bent en hoe onbelangrijk de meeste dingen zijn. Met andere woorden, om u een idee te geven van het grotere plaatje. Het is vrij eenvoudig, je gebruikt je verbeeldingskracht om te proberen je te verhouden tot de hele wereld en daarbuiten.
Ga ergens ontspannend, zoals een park of een bos, maar dit kan ook gerust in je zetel of op je bed. Je kan net boven de wolken beginnen en dan langzaam dichter naar de wereld en de mensen erin komen. Maar ik raad aan om veel verder weg te beginnen, ergens ver weg in het universum. Baan je een weg van tussen de duizenden sterren naar de wereld en uiteindelijk naar jezelf.
Observeer alles wat er gebeurt: oorlogen, ontdekkingen, artistieke creaties, files in het verkeer, drukke bars, spelende kinderen in parken etc. alles wat je maar kunt bedenken. Observeer, maar oordeel niet. Denk nu aan jezelf in relatie tot dit alles. Weet dat veel van de dingen die je belangrijk vindt, slechts relatief belangrijk zijn. Weet dat jijzelf en wat jij vindt ten opzichte van heel de planeet (en verder) alleen relatief belangrijk bent. Feitelijk ben je nog kleiner dan een zandkorrel in een woestijn.
Tip: Probeer deze oefening ook in een ander tijdperk. Dit kan het feit benadrukken dat je ooit niet bestond, dat je uiteindelijk ook niet zult bestaan, en na enige tijd niemand nog aan je zal denken.
STOÏCIJNSE OEFENINGEN #3: NEGATIEVE VISUALISATIE
Ik heb reeds geschreven wat het fenomeen van Hedonische Adaptatie betekent. Dat we constant wennen aan de dingen die we hebben en na verloop van tijd, ze als vanzelfsprekend gaan beschouwen. Negatieve visualisatie is een eenvoudige oefening om hedonistische adaptatie tegen te gaan en die je eraan kan herinneren hoeveel geluk je wel niet hebt, ongeacht je financiële kracht.
Het uitgangspunt is simpel: stel je voor dat er slechte dingen zijn gebeurd, of dat goede, gunstige dingen niet zijn gebeurd. U bepaalt de omvang van de ramp:
- Al je bezittingen kwijt geraken.
- Nooit uw partner ontmoet hebben.
- Een toxische partner ontmoet hebben.
- Een familielid verliezen.
- Een gevoel verliezen, zoals uw gezichtsvermogen of uw gehoor.
- Je kan jezelf ook voorstellen hoe situaties waarin u zich op dit moment bevindt, mis gaan.
Hoewel je misschien denkt dat dit soort pessimisme niet kan leiden tot een gelukkig en vervullend leven, kan het je leven in feite in puur goud veranderen door je te laten beseffen dat al deze slechte dingen je net niet zijn overkomen. Ik heb een hele artikel toegewijd aan negatieve visualisatie die je later even kan checken.
STOÏCIJNSE OEFENINGEN #4: FYSIEKE ZELFBEHEERSING
Fysieke zelfbeheersing is in principe het praktiseren van negatieve visualisatie. Door opzettelijk fysieke ontberingen te ervaren of jezelf ontnemen van dingen die je vanzelfsprekend vindt.
Fysieke zelfbeheersingstraining heeft een tweeledig doel:
- Om ons voor te bereiden voor het geval we daadwerkelijk fysieke ontberingen moeten doorstaan of we een deel (of alles) verliezen van wat we hebben.
- Om onszelf te trainen om niet te verlangen naar dingen die buiten onze controle liggen. Onthoud dat we alleen onze gedachten en onze acties kunnen beheersen.
Enkele voorbeelden van fysieke zelfbeheersingstraining:
- Alleen water drinken gedurende een bepaalde tijd (fasting).
- Uitgaan bij koud weer zonder jas.
- Indien je gewend bent de auto te gebruiken voor alles, jezelf te voet verplaatsen of met het openbaar vervoer gedurende een bepaalde tijd.
Stoïcijnen proberen alles als vluchtig te zien. Jijzelf, de dingen die je bezit en iedereen die je kent, zullen op een dag ophouden te bestaan. Bekijk alles alsof het in bruikleen is. In plaats van te zeggen “ik ben het kwijtgeraakt”, zeg “ik heb het teruggegeven”.Probeer alles in het leven losjes te vatten, net als zand. Je houdt zand niet stevig vast, anders ontsnapt het aan je greep.
TOT SLOT
Onthoud dat je geen stoïcijn hoeft te zijn om enig voordeel te halen uit bovengenoemde stoïcijnse oefeningen. Ik wil erop wijzen dat je deze technieken ook kunt combineren. Je kan bijvoorbeeld besluiten om ’s ochtends vroeg een wandeling te maken, maar geen jas aan te trekken, ook al is het wat koud. Terwijl je dit doet, zou je tegen jezelf kunnen zeggen dat je geluk hebt dat het niet begint te regenen. Je hebt zojuist de vroege ochtendreflectie, fysieke zelfbeheersing en negatieve visualisatie gecombineerd.
De gemeenschappelijke factor achter deze stoïcijnse oefeningen is het feit dat ze vereisen dat je lang en grondig genoeg reflecteert naar hoe je jou leven leidt. En dat kan nooit een slechte zaak zijn, ongeacht je perceptie op het leven.
Hallo papa! Love you! 🙂